Nadciśnienie tętnicze – przyczyny powstawania
Nadciśnienie nie ma jednej, konkretnej przyczyny. Często zdarza się, że nadciśnienie tętnicze jest konsekwencją nieprawidłowego stylu życia. Powstawaniu nadciśnienia sprzyja m.in. nadmierne spożywanie soli. Trudno jest kontrolować dzienne spożycie soli, tym bardziej, gdy sięgamy po produkty gotowe (przetworzone), które często zawierają duże ilości soli, cukru, barwników i konserwantów. Sól występuje praktycznie wszędzie – w gotowych wędlinach, w pieczywie, w krakersach, w mrożonkach, w płatkach śniadaniowych.
Do nadciśnienia tętniczego może przyczyniać się także dieta bogata w niezdrowe tłuszcze. Dlaczego? Zły cholesterol (LDL) odkłada się w tętnicach w postaci blaszek miażdżycowych, utrudniając przepływ krwi. Ponieważ krew ma mniej miejsca niż dotychczas, zaczyna przepływać szybciej, by nadrobić straty, co prowadzi do powstania nadciśnienia. Sama miażdżyca jest bardzo niebezpieczna dla układu krążenia – nieleczona może doprowadzić do zatoru płucnego lub udaru mózgu.
Nadciśnienie można także odziedziczyć w genach; dodatkowo czasem zwiększenie ciśnienia powstaje na skutek problemów hormonalnych, np. zaburzeń pracy tarczycy.
Objawy nadciśnienia tętniczego
Do najbardziej charakterystycznych objawów nadciśnienia tętniczego zalicza się m.in. duszności, zawroty i bóle głowy, bóle w okolicach klatki piersiowej, kołatanie serca, przewlekłe zmęczenie, szumy w uszach. U osobach z poważnym nadciśnieniem może dojść do zawału serca.
Leczenie nadciśnienia
W leczeniu nadciśnienia tętniczego bardzo ważne jest stosowanie odpowiedniej diety i aktywności fizycznej. Osoba otyłe lub mające nadwagę przede wszystkim powinny zrzucić nadmiar kilogramów, ponieważ otyłość często wiąże się ze zwiększoną ilością cholesterolu we krwi, a tym samym z postępującą miażdżycą. Schudnięcie i jednoczesne stosowanie zdrowej diety pozwala na przywrócenie prawidłowego profilu lipidowego.
Farmakologiczne leczenie nadciśnienia tętniczego przewiduje zapisanie osobie chorej leków moczopędnych. Dlaczego? Wraz z moczem usuwany jest z organizmu nadmiar sodu, który często jest bezpośrednio przyczyną wzrostu ciśnienia. Ponadto stosuje się alfa i beta-blokery, które rozszerzają naczynia krwionośne, by krew mogła swobodnie przepływać do narządów. Czasem stosuje się także leki przeciwzakrzepowe. Warto pamiętać o tym, że leczenie farmakologiczne powinno być dobierane indywidualnie do każdego pacjenta.
Kontrolowanie ciśnienia
Nawet przy wdrożonym leczeniu farmakologicznym i niefarmakologicznym należy stale kontrolować ciśnienie. W jaki sposób? Do tego najlepiej sprawdzają się ciśnieniomierze. Badanie ciśnienia można przeprowadzać w ośrodkach zdrowia. Lekarze stosują zarówno ciśnieniomierze zegarowe, jak i ciśnieniomierze elektryczne. W trakcie badania zakłada się pacjentowi na ramię mankiet, do którego następnie pompowane jest powietrze tak, by zamknąć tętnicę. Później stopniowo spuszcza się powietrze, a w tym czasie ciśnieniomierz rejestruje wartość ciśnienia skurczowego i rozkurczowego. Ciśnieniomierz zegarowy SECA B10 jest wygodny w użyciu – można go zakładać zarówno na prawą, jak i na lewą rękę. W razie potrzeby można też przed badaniem wymienić mankiet na mniejszy lub większy.
Niektórzy pacjenci nie mogą mieć przeprowadzanych badań ciśnienia u lekarza, ponieważ reagują nerwowo na samą myśl o badaniu, przez co ich ciśnienie automatycznie wzrasta. Wówczas zaleca się zakup ciśnieniomierza i wykonywanie samodzielnych badań w domu. O wynikach powinno się na bieżąco informować lekarza. Ciśnieniomierz elektroniczny OMRON M2 jest niewielki, dlatego pacjent może go zabierać ze sobą wszędzie. Dodatkowo urządzenie przeprowadza urządzenie z dokładnością do +/- 3 mmHg, dzięki czemu nie ma mowy o pomyłce. Jeśli pacjentowi zależy na dodatkowych funkcjach w trakcie badania, może zainwestować w ciśnieniomierz elektroniczny OMRON HBP-1300, który przed przeprowadzeniem badania sprawdza, czy mankiet jest prawidłowo założony. Ponadto urządzenie potrafi wykryć nieprawidłową pracę serca pacjenta i wówczas nie przeprowadzi badania. Jeśli wystąpi u nas arytmia, trzeba natychmiast poinformować o tym lekarza.
Niektórym pacjentom lekarz może zlecić przeprowadzenie badania z użyciem holterów. Holtery ciśnienia badają ciśnienie przez całą dobę (średnio co 15 minut w dzień i co pół godziny w nocy). Dzięki temu nie ma mowy o pomyłce spowodowanej np. „zespołem białego fartucha” (czyli wspomnianą powyżej nerwową reakcją na widok lekarza i automatycznym wzrostem ciśnienia krwi). Rejestrator holterowski HolCARD CR07 posiada też przycisk badania na żądanie, które można przeprowadzić dodatkowo, poza automatycznym badaniem ciśnienia. Holtery ciśnienia są niewielkie, dzięki czemu nie przeszkadzają pacjentowi przy wykonywaniu codziennych obowiązków.