Jednym z nich, jest odnotowywanie swych działań w – istniejącym od 1993 roku – statystycznym systemie handlu towarami między członkami unii, zwanym w skrócie Intrastat, który w naszym kraju obowiązuje od 1 maja 2004 roku.
Do czego służy unijna statystyka gospodarcza, czyli usługa Intrastat w pigułce
Rzecz jasna, system Intrastat powstał raczej nie po to, jak chcieliby sądzić krytycy działań wewnątrzwspólnotowych, by poddać ścisłej i daleko ingerującej kontroli, wszelkie podmioty gospodarcze. Usługa Intrastat służy raczej celom regulacyjnym, porządkującym i zbierającym informacje. Dzięki wielu dekadom swoistego „docierania się”, czy inaczej mówiąc – kształtowania się, formowania - unijnego imperatywu znoszenia barier między państwami członkowskimi, również handel w granicach wspólnoty stał się niczym odwzorowanie zwykłych krajowych transakcji handlowych. Mimo, iż towar przemieszczający się pomiędzy poszczególnymi państwami nie jest już obłożony cłami, a z przedsiębiorcy zdjęto formalne obowiązki przewozowe (którymi wcześniej zajmowała się agencja celna), to może się tak zdarzyć, iż będzie on musiał wykazać nabycie i transfer towaru przez granice państwowe.
Jeśli przedsiębiorca jest płatnikiem VAT, bierze udział w pozakrajowej wymianie handlowej, a także, przede wszystkim, jeśli wartość towarów przywożonych lub wywożonych, w roku poprzednim niż rok sprawozdawczy przewyższy wartość określoną dla progów (podstawowego i szczegółowego), to podmiot jest zobligowany do zgłoszenia tego działania gospodarczego w systemie Intrastat.
Deklaracje, progi i czynności wymagane w systemie Intrastat
Służyć ma temu, złożenie swoistej deklaracji w systemie Inrastat. Co ciekawe, mimo, iż podmiot gospodarczy nie musi już składać deklaracji celnych, to organ właściwy, dane gromadzący, to Izba Celna, gdzie można wysłać deklarację w formie cyfrowej lub na formularzu papierowym. W formularzu, którego wypełnienia wymaga usługa Intrastat, podaje się, niezależnie do progów wartości (o czym poniżej), informacje podstawowe, takie jak:
-
Kod i opis towaru
-
Kod właściwej izby celnej, w której składana będzie deklaracja
-
Okres sprawozdawczy
-
Informacje na temat rodzaju deklaracji i typu transakcji
-
Informacje na temat właściwości fizycznych, deklarowanego towaru, czyli masa lub ilość, kod typu towaru
-
Dane osobowe, adresowe nt. odbiorcy przy przywozie lub nadawcy przy wywozie
-
Kod państwa wysyłki dla przywozu towarów lub kod państwa docelowego, dla wywozu
-
Łączna wartość towaru w polskich złotych
Dodatkowo, po przejściu z progu podstawowego do progu szczegółowego, przedsiębiorca musi załączyć dane nt.:
-
Kodu warunków dostawy i kodu rodzaju transportu oraz szczegółowego kodu produktu
-
Wartości statystycznej przemieszczanego towaru w polskich złotych
Wspomnieliśmy już dwukrotnie o progach, a że jest to rzecz konstytutywna w systemie Intrastat, warto ten wątek pokrótce rozwinąć. Tak więc, wartości graniczne w progach są ustalane rokrocznie przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego i na rok 2020, wynoszą, odpowiednio:
-
Dla progu podstawowego (dawniej asymilacji) – 4.000.000 zł dla przywozu i 2.000.000 dla wywozu.
-
Dla progu szczegółowego (dawniej specyficznego) – 65.000.000 zł dla przywozu i 108.000.000 zł dla wywozu.
Złożenie deklaracji Intrastat pod względem formalnym nie jest zbyt uciążliwe, nie są wymagane dodatkowe dokumenty przewozowe i nie wiąże się z dodatkowymi kontrolami celnymi. Jednakże lepiej jest zwracać uwagę na wysokość progów, ogłoszonych przez Prezesa GUS na dany rok, gdyż niezłożenie deklaracji (po trzykrotnym upomnieniu), może wiązać się z konsekwencja nałożenia kary w wysokości 3.000 zł za każdy okres sprawozdawczy po terminie niezłożenia dokumentu.