W poniższym artykule postaramy się opisać niektóre przedmioty liturgiczne, o których być może nie miałeś pojęcia. Najpierw jednak powiedzmy sobie, czym są przedmioty liturgiczne.
Przedmioty liturgiczne - co to jest
Przedmiotami liturgicznymi nazywamy ruchome elementy znajdujące się w Kościołach, które są niezbędne do odprawienia nabożeństwa. Dawniej do sprawowania Eucharystii jako dewocjonalia stosowano rzeczy codziennego użytku, jednak z czasem się to zmieniło i zaczęto wytwarzać specjalne do tego rzeczy. Do wykonania przedmiotów liturgicznych stosuje się materiały uznawane za szlachetne oraz odpowiednie na użytek sakralny. Przedmioty te powinny być poświęcone oraz użytkowane z należytym szacunkiem. Każdy przedmiot liturgiczny ma swoje przeznaczenie i głęboką symbolikę.
Przedmioty liturgiczne - opis
Monstrancja - jest to naczynie liturgiczne, które pojawiło się w Kościele w XIV wieku. W monstrancji wystawiane jest Ciało Chrystusa do adoracji. Monstrancja zazwyczaj jest pięknie wykonana i bogato zdobiona.
Kielich - jest to przedmiot niezbędny do sprawowania mszy. Przedmiot ten powinien być otaczany szczególnym szacunkiem, gdyż znajduje się w nim po konsekracji krew Chrystusa. Wykonany jest zazwyczaj ze szlachetnego materiału. Bardzo często jest on pozłacany. W budowie kielicha wyróżnia się stopę, czarę oraz trzon.
Ampułki - są to dwa małe naczynia przypominające dzbanki. Podczas przygotowania darów przynosi się w nich wodę i wino. Ampułki zazwyczaj umieszczane są na tacce zrobionej ze szkła lub metalu.
Ręczniczek - jest to kawałek płótna, którego używa kapłan podczas lavabo.
Kropidło - używa się go do aspersji, czyli pokropienia. Kropidła można podzielić na dwa rodzaje. Pierwszym jest kropidło wykonane z uchwytu, na którego końcu znajduje się metalowa kulka z małymi otworami. W niej znajduje się woda Święcona. Drugi rodzaj kropidła posiada na końcu uchwytu wióra lub włosie. Kropidło macza się w wodzie Święconej w celu pokropienia.
Kadzidło - używa się go do okadzania w czasie nabożeństwa. Inaczej nazywany trybularzem, znajdują się w nim węgielki, które kapłan posypuje mirrą.
Łódka z mirrą - w tym naczyniu przechowuje się mirrę. Przynosi się w nim mirrę w celu dodania jej do kadzidła. Mirra jest symbolem ofiary, modlitwy i uwielbienia. Naczynie jest bogato zdobione.
Kociołek - jest to naczynie liturgiczne służące do przenoszenia wody Święconej. Naczynie to wygląda na małe metalowe wiaderko z uchwytem.
Kustodia - jest to naczynie liturgiczne, w którym przechowuje się Ciało Chrystusa w celu umieszczenia go później w monstrancji. Uchwyt naczynia ma kształt półksiężyca. Często nazywane jest luną lub Melchizedekiem.
Melchizedek - wyjmowany uchwyt w kształcie półksiężyca. Za jego pomocą Ciało Chrystusa można odpowiednio umocować w monstrancji lub kustodii.
Lawaterz - w tym naczyniu kapłan obmywa ręce podczas lavabo. Składa się on z dwóch części, czyli małego naczynia w kształcie dzbanka, w którym znajduje się woda oraz tacki, na którą spływa woda podczas obmywania rąk. Lawaterz jest rzadko używany w liturgiach z uwagi na częstsze używanie ampułek z wodą oraz zwykłych tacek.
Pateny - ma kształt talerzyka. Wyróżniamy trzy rodzaje paten:
- Patena kielichowa, czyli płaska patena, na której mieści się tylko jedna lub kilka hostii.
- Patena głęboka, mieszcząca nie tylko hostię, ale również komunikaty.
- Patena komunijna, często wyposażona w uchwyt. Trzyma się ją pod brodą przyjmującego Komunię Świętą.
Korporał - jest to lniany obrusik, na którym umieszcza się dary ofiarne. Przechowuje się na nim również Najświętszy Sakrament.
Welon na kielich - jest to tkanina, którą nakrywa się kielich do momentu przygotowania darów ofiarnych. Po odprawieniu komunii Świętej kielich nakrywa się z powrotem welonem.
Puszka - przechowuje się w niej Chleb Eucharystyczny. Aktualnie jej kształt przypomina kielich z przykrywką.
Vasculum - jest to naczynie z wodą, w którym kapłan obmywa palce po zakończeniu rozdzielania komunii.
Palka - przykrywa się nią kielich podczas Eucharystii. wykonana jest z materiału. Często jest usztywniana np. tekturą. Palka ma bardziej znaczenie praktyczne jak symboliczne, np. zabezpiecza Krew Pańską przed dostaniem się do niej niechcianych rzeczy.
Puryfikaterz - mały ręczniczek służący do oczyszczania pateny i kielicha przy oraz po udzieleniu komunii.
Podsumowanie
Każde z wymienionych przedmiotów jest niezbędnym elementem w Kościele. Większość z tych przedmiotów wykonana jest ze szlachetnych materiałów, nierzadko ze złota. Z pewnością po przeczytaniu tego artykułu Twoja wiedza na temat rzeczy znajdujących się w Kościołach pogłębiła się. Warto przyswoić sobie nieco historii na temat przedmiotów liturgicznych - z pewnością będzie to ciekawa lektura.